Dicle üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bölüm Başkanı Prof.Dr. Fuat Toprak, doktora öğrencisi Ümit Çatulay ile birlikte doktora tezi kapsamında Diyarbakır şehir merkezinden geçen sulama kanalının ulaşım amaçlı kullanılabileceğine yönelik çılgın bir proje hazırladı
Projeye göre şehrin içinden geçen tekne ve gemilerle şehir hem Venedik görünümüyle modernliğe kavuşacak hem de şehrin ulaşım sorunu farklı ulaşım araçlarıyla çözülmüş olacak.
Diyarbakır Valiliği ve Dicle Üniversitesi Diyarbakır ve İlim Yayma Cemiyeti tarafından 16-18 Şubat tarihlerinde düzenlenen 'Gelecek Tasavvuru' kongresinde çılgın bir proje ortaya çıktı.
Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bölüm Başkani Prof. Dr. Fuat Toprak, kongreye rüya gibi bir sunumla katıldı. Projeye göre Diyarbakır şehir merkezinden gecen DSI Sulama Kanalı ile suni gölet oluşturulacak. Böylelikle kent içi ulaşım tekne ve gemiler ile sağlanacak. Doğu'nun Paris'i Diyarbakır bu çılgın proje ile Venedik görünümlü bir şehre dönüşecek.
Proje Dünya'da bir ilk
Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Z. Fuat Toprak kanal üzerinde yapılması planlanan ulaşımın dünyada kent içi tatlı su toplu ulaşımında bir ilk olduğunu belirtti.
Toprak, Diyarbakır şehir merkezinden geçen 218 kilometre uzunluğundaki Kralkızı Tarımsal Sulama Kanalının Diyarbakır kent merkezinde geçen 5.1 km'lik kısmının kent içi ulaşım için kullanılabileceğini ve projenin kentin mevcut ulaşımına ciddi katkı yapacağının altını çizdi. Toprak, projenin detaylarını şöyle anlattı: Prof. Dr. Z. Fuat Toprak, 'Kanalın proje kapsamında değerlendirilecek olan kısmının uzunluğu 5.1 kilometredir. Şilbe (Yolaltı)'den başlayan ve havalimanında son bulan ve halihazırda üstü kapalı olan bu sulama kanalı DSİ tarafından inşa edilmiştir. Projeye göre öncelikle kanalının üzeri açılacak, daha sonra gemi ve teknelerin karşılıklı gidip gelmesine olanak sağlamak için kanalın derinliği ve genişliği artırılacaktır. Suni bir nehir olacağı için kent içi ulaşım su motorlarıyla sağlanacak. Böyle bir durumda hem Diyarbakır modern bir görünüme kavuşacak hem de trafik sorununun bir nebze giderilmesine katkı sunacaktır'
Projenin amacının, kent içi su ulaşımı ile Diyarbakır'ın toplu taşıma sistemini yeniden dizayn etmek olduğunun altını çizen Prof. Dr. Z. Fuat Toprak, 'Nüfus verilerine bakıldığında da Diyarbakır'ın hem merkez hem de il geneli nüfusu artmaktadır. Bu da şehirdeki toplu taşıma açısından ulaşım araçlarının çeşitliliğini zorunlu hale getirmektedir. Zira genel olarak toplu taşıma raylı sistemler ve tekerlekli araçlarla yapılmaktadır. Bu proje, iç su yolu taşımacılığı ile toplu taşımada alternatif bir sistem getirmektedir. Şehirler geliştikçe farklı modlarda toplu taşıma sistemlerinin kullanımı zorunlu hale gelmektedir. Mevcut su kanalının geçtiği yerler incelendiğinde şehrin merkezini kuzeyden güneye geçmekte olduğu görülmektedir. Eğim uygun ve kanal ve su kaynağı mevcuttur. Dolayısıyla bu projenin maliyeti emsallerine göre düşük olacaktır. Diğer taraftan, bu projenin, kara ulaşımına nazaran işletme giderleri de daha düşük olacaktır. Zaman açısından da çok ciddi tasarruf sağlaması, mevcut trafiği engellememesi ve mevcut trafiğin de su trafiğini engellememesi, karbon salımının düşük olması ve 'kanal-taksi' imkanını sunması diğer avantajları olarak sıralanabilir. Bu nedenle Diyarbakır'da iç su yolu ulaşımı sistemi rahatlıkla önerilmektedir' dedi.
Suyolu taşıma sisteminin karbon salımının düşük olmasından ötürü çevre dostu olduğunu da söyleyen Toprak, 'Küresel iklim değişikliğinin kısmen önlenmesine küçük de olsa bir katkısı olması beklenmektedir. Hatta ileriki aşamalarda kanal taksi kapsamında taksi hizmeti de sunulması hem turistik hem de ulaşımın daha hızlı, etkin ve verimli olması açısından düşünülebilir. Mevcut suyolu kanalı hem gidiş hem de geliş yönlü hizmet vereceğinden kanalın her iki tarafında yolcu durakları oluşturulacak ve bu noktalara yaya üst/alt geçitleri yapılacaktır. Su kanalının şehrin merkezinden geçtiği düşünüldüğünde birçok noktada araç geçişleri için köprüler tasarlanmalıdır. Bu, aynı zamanda su yolu ulaşım araçlarının yüksekliğini ve genişliğini de belirleyecektir. Suyolu ulaşım kanalı şehir içi ulaşım kolaylığı sağlamasının yanı sıra şehrin geleceği açısından hem turistik hem de ekonomik ve kültürel katkıları olacaktır' diye konuştu.
