Kalp rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırılan ve aort damarındaki yırtılma sonucu ameliyata alınan TBMM Başkanvekili ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder’in sağlık durumu yakından takip ediliyor. Siyasi kimliğinin yanı sıra sinema, gazetecilik ve toplumsal hareketlerdeki aktif rolüyle de bilinen Önder’in hayat hikayesi dikkat çekiyor.
Erken Yaşamı ve Eğitim Süreci
1962 yılında Adıyaman’da Türkmen kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Sırrı Süreyya Önder, işçi sınıfı bilincine sahip bir evde büyüdü. Babası Ziya Önder, 1960’lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi’nin Adıyaman il başkanlığını yapmış bir siyasetçiydi. Önder, babasını küçük yaşta kaybedince ailesiyle birlikte dedesinin evine taşındı ve yaşam mücadelesi erken yaşlarda başladı.
Genç yaşta çalışmaya başlayan Önder; fotoğrafçı çıraklığı, mevsimlik işçilik ve lastik tamirciliği gibi işlerde çalıştı. Lise eğitimini Adıyaman Lisesi'nde tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni kazandı. Ancak 12 Eylül askeri darbesi nedeniyle üniversite öğrenimi yarıda kaldı.
Cezaevi Yılları ve Mücadeleci Kimliği
1978 yılında Maraş Katliamı’nı protesto ettiği için ilk kez gözaltına alınan Önder, 1980 darbesinin ardından siyasi faaliyetleri nedeniyle 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mamak, Ulucanlar ve Haymana cezaevlerinde toplam yedi yıl kalan Önder, tutukluluk sürecinde açlık grevlerine katıldı ve yazarlık faaliyetlerine devam etti.
Sinema ve Medya Alanındaki Kariyeri
Tahliye olduktan sonra çeşitli mesleklerde çalışan Önder, 2003 yılında sinema ile profesyonel anlamda ilgilenmeye başladı. İlk yönetmenlik deneyimini senaryosunu yazdığı ve yönettiği "Beynelmilel" (2006) filmiyle yaşadı. Film, 12 Eylül dönemini hiciv yoluyla ele alarak birçok ödül kazandı.
Önder ayrıca "O… Çocukları", "F Tipi Film" ve "İtirazım Var" gibi projelerde de senarist, yönetmen veya oyuncu olarak yer aldı. "Sis ve Gece", "Yeraltı" gibi sinema filmlerinde oyunculuk performanslarıyla da öne çıktı.
Siyasi Hayatı ve TBMM’deki Görevleri
2011 genel seçimlerinde BDP destekli bağımsız aday olarak İstanbul milletvekili seçilen Önder, 2013 yılında HDP’ye katıldı. 2014’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı olan Önder, seçilememesine rağmen kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
2015 seçimlerinde Ankara'dan milletvekili olarak Meclis’e döndü. 2023 seçimlerinde DEM Parti’den İstanbul Milletvekili olarak yeniden seçilen Önder, şu anda TBMM Başkanvekili olarak görev yapıyor.
Çözüm Süreci ve Gezi Parkı Direnişindeki Rolü
Sırrı Süreyya Önder, 2013-2015 yıllarında yürütülen “çözüm süreci”nin önemli aktörlerinden biri olarak, İmralı görüşmelerinde Abdullah Öcalan ile yapılan temaslarda HDP heyetinde yer aldı. Aynı yıl Gezi Parkı protestolarına da aktif olarak katılan Önder, bir eylem sırasında biber gazı fişeğiyle yaralandı.
2013 Newroz konuşması nedeniyle 2018’de “terör örgütü propagandası” suçlamasıyla hapis cezasına çarptırıldı. Ancak 2019’da Anayasa Mahkemesi'nin ifade özgürlüğü ihlali kararıyla tahliye edildi.
Ödülleri, Kitapları ve Yazdığı Senaryolar
"Beynelmilel" filmiyle Adana Altın Koza Film Festivali’nde “En İyi Film”, Ankara Uluslararası Film Festivali’nde “En İyi Senaryo” gibi önemli ödüller kazanan Önder, aynı isimli kitabını da yayımladı. Ayrıca çekilmemiş dört ayrı senaryosu bulunmaktadır; bunlar arasında Maraş Katliamı, Keban Barajı istimlakı ve Berlin Duvarı’nda geçen hicivli hikâyeler yer alıyor.
Son Durumu ve Kamuoyunun Gözleri Üzerinde
15 Nisan 2025 tarihinde kalp rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırılan Sırrı Süreyya Önder’in kalpten çıkan aort damarında yırtık tespit edilmesi üzerine acil ameliyata alındığı açıklandı. İstanbul Valisi Davut Gül ve hastane yetkilileri, 8 saat süren ameliyatın ardından Önder’in sağlık durumunun stabil olduğunu ancak 72 saat boyunca uyutulacağını belirtti. Önder’in sağlık süreci, kamuoyu ve siyasi çevreler tarafından dikkatle izleniyor.
