NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Jüpiter büyüklüğündeki devasa "haydut" gezegenleri keşfetmeye devam ediyor. Bu gezegenler, birbirlerinin etrafında dönen ikili sistemler olarak dikkat çekiyor. "Haydut gezegen" terimi, herhangi bir yıldızın etrafında dönmeyip uzayda başıboş hareket eden gezegenleri tanımlamak için kullanılıyor.
James Webb’in gözlemleri, Orion Bulutsusu’ndaki "JuMBO" adı verilen haydut gezegen çiftlerini ortaya çıkardı. Bu gezegenler, Jüpiter’in kütlesinin 0,7 ile 30 katı arasında değişen gaz devlerinden oluşuyor. İlginç bir şekilde, bu gezegen çiftleri herhangi bir yıldızın etrafında dönmüyor ve birbirlerinin etrafında yaklaşık 25 ile 400 astronomik birim mesafeyle hareket ediyorlar. (Bir astronomik birim, Dünya ile Güneş arasındaki mesafeyi ifade eder.)
Gökbilimciler, bu gizemli çiftlerin nasıl oluştuğuna dair birkaç teori öne sürmüştü. Bir görüşe göre, JuMBO'lar başlangıçta bir yıldızın etrafında oluşmuş, ancak diğer nesnelerle çarpışarak birbirlerine yakınlaşmış ve ana yıldızlarından uzaklaşarak yörüngelerinden çıkmışlardı.
Ancak James Webb’in verileriyle gerçekleştirilen yeni bir çalışma, farklı bir teoriye odaklanıyor. Bu teoriye göre, Orion Bulutsusu'ndaki JuMBO'lar, aslında önceden var olan gezegen çiftleri değil, embriyonik yıldızların "kalpleri"ydi.
Embriyonik yıldızlar, büyük ve yoğun gaz ve toz bulutlarından oluşan "ön-yıldız çekirdekleri"nin çökmesiyle meydana gelir. Bu çekirdekler, parçalanarak ikili veya üçlü yıldızlar oluşturabilir. Ancak bu ortamlar sakin değildir; yüksek enerjili radyasyon üreten dev yıldızlarla çevrilidir. Bu da, ön-yıldız çekirdeklerinin dış katmanlarının soyulmasına ve çekirdeğin küçük kütleli bir nesneye dönüşerek sıkışmasına neden olabilir. Sonuç olarak, yıldızlar yerine gezegenler veya kahverengi cüceler oluşur.
Yeni çalışmanın arkasındaki araştırmacılar, bu mekanizmanın JuMBO'ların oluşumuyla ilişkilendirilebileceğini araştırmış ve simülasyonlarla bu teoriyi test ederek teorilerinin geçerli olduğunu ortaya koymuşlardır. Çalışmanın sonuçları, geçtiğimiz ay The Astrophysical Journal adlı hakemli bilimsel dergide yayımlandı.
